ﺍﺭزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮﺍص فیزیکوﺷﻴﻤﻴﺎﯾﯽ و ﺣﺴﯽ سس مایونز حاوی اسانس متانولی میخک به عنوان نگهدارنده طبیعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه علوم و صنایع غذایی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس ، تهران ، ایران

چکیده

مقدمه: مایونز یکی از قدیمی‌ترین و پرمصرف ‌ترین سس‌های جهان است. استفاده از عصاره‌های گیاهی در حفظ سس مایونز در سال های اخیر چالشی رو به رشد برای محققان صنایع غذایی بوده است.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه عصاره گل میخک پس از استخراج با روش GC-Mass تعیین شد. حداقل آزمایشات کشندگی و مهاری عصاره میخک نیز برای باکتری‌های شاخص استاندارد ملی انجام گردید و در فرمولاسیون سس مایونز استفاده شد. نمونه‌های سس مایونز با عصاره متانولی میخک در غلظت‌های صفر (شاهد)، 1/0، 3/0، 5/0 و 7/0 درصد تهیه و فرمول بندی شده و به مدت 5 ماه و در فواصل زمانی در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. نمونه-ها در روز تولید، ماه‌های اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم ارزیابی و آزمایش شدند و نتایج با نرم افزار SAS ارزیابی گردیدند.
نتایج: یافته‌های به دست آمده نشان داد که افزایش مقدار عصاره میخک به طور قابل توجهی باعث کاهش جمعیت میکروبی اولیه و همچنین در زمان نگهداری می‌شود. استفاده از عصاره میخک به طور قابل توجهی شاخص پراکسید را در طول دوره ذخیره سازی مهار کرده و همچنین ثبات امولسیون را کاهش می‌دهد. در هنگام ذخیره‌سازی میزان روشنایی و قرمزی کاهش اما شاخص زردی به طور قابل توجهی افزایش یافت. ارزیابی کنندگان حسی نیز تیمارهای حاوی عصاره میخک با غلظت‌های 5/0 و 7/0 را به عنوان کمترین امتیاز و تیمار مایونز با 1/0 درصد را به عنوان بیشترین امتیاز در طول دوره نگهداری گزارش کردند.
نتیجه‌گیری: در نهایت ارزیاب‌ها تیمار سس مایونز حاوی عصاره میخک با غلظت 1/0 درصد جایگزینی را به عنوان تیمار بهینه انتخاب و معرفی نمودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of methanol extract of Clove as a natural preservative in Mayonnaise sauce preservation

نویسندگان [English]

  • Alireza Rahman
  • F Ghasemzadeh
  • F Hoseinmardi
Faculty member of Islamic Azad University, Quds City Branch
چکیده [English]

Introduction: Due to the harmful effects of chemical preservatives and the prevalence of the idea of green consumption, the need for research on the antimicrobial effects of natural preservatives and plant essential oils on the growth of important food microorganisms in laboratory and food models has increased. Plant extracts are a natural source of antioxidants. The need for natural antioxidants in the food and pharmaceutical industries has led to extensive scientific research in recent decades. Due to the harmful effects of chemical food preservatives, the use of natural preservatives is increasing (Dabbagh et al., 2011). Essential oils are aromatic oily liquids derived from various components of the plant. The antimicrobial properties of essential oils have been known for many years and today the approach of the general public as well as other national and international organizations responsible for food hygiene in the use of various natural preservatives instead of chemicals leads to a greater desire for scientific knowledge. This material has been. Phenolic compounds are responsible for the antimicrobial properties of plant essential oils. Therefore, the higher the amount of phenolic substances in essential oils, the higher their antimicrobial properties. These substances include carvacrol, eugenol and thymol (Barzegar et al., 2008). Clove is one of the plants that contains volatile and non-volatile compounds. Clove contains 10-13% of tannins, which have a chemical composition such as gallotanic acid. It also contains 2% triterpene and oleanolic acid (Milind et al., 2011). Clove has strong antioxidant activity that is comparable to the antioxidant activity of synthetic antioxidants such as butyl hydroxyl anisole and pyrogallol (Dorman et al, 2000). In recent years, food manufacturers have paid close attention to the use of natural preservatives of plant and microbial origin instead of chemical preservatives in their products. This is on the one hand due to the high tendency of consumers to use processed foods without preservatives or even possible with natural preservatives, and on the other hand, more and more attention of health authorities to this issue (Shafiei et al., 2014).
Materials and Methods: After preparing the plant sample powder, essential oil was extracted by steam distillation with the help of Clevenger device for 3 hours, and 150 g of clove powder was used in each essential oil extract. To prepare the extract, 60 g of clove powder in 1200 ml of 96% ethanol was placed in the dark at 30 ° C for 48 hours. Then, using Whatman 42 filter paper, plant powder residues were separated from the solution and extracted again by the previous method. The solution obtained from both stages was added on top of each other and the concentration operation was performed using a concentrator in a rotating vacuum at a temperature of 50°C (Zabetian Hosseini et al., 2013). After extraction, extract compounds were determined by GC-Mass method. Minimum mortality and inhibitory tests of clove extract were also performed for national standard bacteria and then used in mayonnaise formulation. Samples of mayonnaise with concentrations of zero (control), 0.1, 0.3, 0.5 and 0.7% and with other raw materials including olive oil (44%), vinegar 4% (12%), 4.5% sugar, a mixture of egg yolk powder and emulsifiers (2.22%), starch (2%), salt 10% (1.5%), mustard powder (0.4%), xanthan gum (1/1) Guar gum (0.1%), citric acid (0.15%), sodium benzoate (0.04%), potassium sorbate (0.035%) and water (32.975%) were formulated. After preparing the final mixture, it was homogenized for 5 minutes using a high-speed homogenizer (1000 rpm). It should be noted that one kilogram of sample was prepared for each treatment and kept at 4 ° C for 5 months (Janine Passos Lima da et al., 2012). Sauce samples were evaluated and tested at production time intervals, first, second, third, fourth and fifth months. Microbial tests, peroxide number evaluation, emulsion stability, viscosity, colorimetric and sensory were performed for the treatments. The results of the research were evaluated with Minitab software version 16.
Results: The studied clove extract had the highest percentage of eugenol with 5.85%, eugenol acetate with 1.3% and heptacosan with 1.8%, respectively. In the study of the percentage of compounds derived from clove essential oil, the highest percentages were observed: eugenol with 86.36%, beta-cariophylline with 66.7%, alpha-hemolen with 1.87% and eugenol acetate with 1.14%, respectively. The clove extract and essential oil used had inhibitory effect on the growth of Lactobacillus plantarum, Saccharomyces cerevisiae and Penicillium glaucoma. Increasing the amount of clove extract significantly reduced the initial microbial population as well as during storage. Mayonnaise treatment with clove extract at 0.7% also had the lowest population of Lactobacillus, mold and yeast, total number of microorganisms and Salmonella. The use of clove extract significantly inhibited the peroxide index during the storage period and also reduced the emulsion stability. With increasing the concentration of clove extract, the brightness index (L*), redness (a*) and yellowness (b*) of mayonnaise treatments increased significantly and during storage the brightness and redness index decreased but the yellowness index increased significantly. With increasing the use of clove extract and also over time, the pH decreased significantly. With increasing the ratio of shear rate to shear stress in mayonnaise treatments and with increasing the use of clove extract, the viscosity had a decreasing trend and mayonnaise treatment with 0.7% compared to the control treatment and other mayonnaise treatments had the lowest viscosity index. Sensory evaluators announced the 0.5 and 0.7 treatments as having the lowest score and the mayonnaise treatment with 0.1% as the optimal treatment during the storage period.
Conclusion: Due to the health of food against compounds and pathogens and maintaining the nutritional value of the desired food along with the elimination of pathogens, the use of natural antioxidant extracts such as clove extract as an antioxidant to prevent spoilage in food Perishable like mayonnaise seems essential. Analysis of the obtained results proved the antimicrobial effect of clove essential oil in mayonnaise product. Therefore, it can be claimed that mayonnaise contains clove essential oil, a completely natural and useful new product that, while eliminating the use of chemical preservatives, can maintain the shelf life of the product to an acceptable level and lead to the introduction of a new product as a flavored sauce with desirable nutritional properties.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Clove Extract
  • Mayonnaise Sauce
  • Shelf Life
برزگر ح، کرباسی ا، جمالیان ج و امین لاری م، 1387. بررسی امکان استفاده از کیتوزان به عنوان یک نگهدارنده طبیعی در سس مایونز، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال 12. شماره 43 (ب). صفحات 370-361.
جعفری ی و الماسی ه، 1397. مقایسه­ی تأثیر اسانس نعناع فلفلی و بنزوات سدیم بر ویژگیهایفیزیکوشیمیایی، میکروبی، حسی و رئولوژیکی سس مایونز، مجله علوم و صنایع غذایی، شماره 80، دور 15، صفحات 169-157.
دباغ ن، حسینی ا، شعبانی ش و علیمی م. ب، 1390. بررسی تامکان استفاده از نیسین و دی استات سدیم به عنوان نگهدارنده طبیعی در نگهداری سس فرانسوی. علوم تغذیه و صنایع غذایی. سال 9. شماره 3. صفحات 46-39.
سازمان ملی استاندارد ایران، 1387. استاندارد شماره 1-10899، میکروبیولوژی مواد غذایی و خوراک دام -روش جامع برای شمارش کپک ها و مخمرها-قسمت اول -روش شمارش کلنی در فرآورده های با فعالیت آبی (aw) بیشتر از 95/0.
سازمان ملی استاندارد ایران، 1393. استاندارد شماره 1-5272، میکروبیولوژی زنجیره غذایی -روش جامع برای شمارش میکروارگانیسم ها-قسمت 1- شمارش کلنی در 30درجه سانتی گراد با استفاده از روش کشت آمیخته.
سازمان ملی استاندارد ایران، 1393. استاندارد شماره 2454، مایونز و سس­های سالاد- ویژگی­ها و روش­های آزمون. تجدید نظر دوم.
سازمان ملی استاندارد ایران، 1396. استاندارد شماره 2965، میکروبیولوژی مایونز و سس سالاد- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون. تجدید نظر سوم.
سازمان ملی استاندارد ایران، 1398. استاندارد شماره 1-1810، میکروبیولوژی زنجیره غذایی- روش جامع جستجو، شناسایی، شمارش و سروتایپینگ سالمونلا- قسمت 1: جستجو و شناسایی گونه‌های سالمونلا.
عادلی میلانی  م، میزانی م و قوامی م، 1389. اثر پودر خردل زرد برpH ، جمعیت میکروبی زنده و خواص حسی سس مایونز. مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. دوره 5. شماره 17. صفحات 44-35.   
عطایی جلیسه، س  و دیده وری م، ۱۳۹۶، بررسی اثرات ضد میکروبی اسانس گیاه میخک و شاه تره بر روی باکتری سودوموناس آیروژینوزا. کنفرانس بین المللی علوم کشاورزی، گیاهان دارویی و طب سنتی. مشهد، دانشگاه پیام نور خراسان رضوی.  
ضابطیان حسینی ف، مرتضوی س . ع، فضلی بزاز ص . ب، کوچکی آ، بلوریان ش. 1389. بررسی اثر ضدمیکروبی اسانس آویشن باغی بر Salmonella enteritidise PT4 موجود در سس مایونز. نشریه پژوهش­های علوم و صنایع غذایی ایران. جلد 6. شماره 2. صفحات 90-84.
وصال طلب ز و غلامی م، 1391. اثرات اسانس و اسانس میخک (Eugenia caryophyllata) بر برخی ویژگی­های کیفی انگور طی دوره انبارداری ،مجله علوم باغبانی ایران (علوم کشاوری ایران). دوره 43. شماره 2. صفحات 265-255 .
Boeneke  K.J, Aryana b, 2018. Effect of folic acid fortification on the characteristics of lemon yogurt. LWT- Food Sci. Technol., 41, 1335–1343.
Dluzewska E, Stobiecka A and Maszewska M, 2016. Effect of oil phase concentration on rheological properties and stability of beverage emulsions. Acta Science Poland Technology Alimentarius 5: 147–156.
Flamminii F, Mattia C, Sacchetti G, Neri L, Mastrocola D and Pittia P, 2020. Physical and Sensory Properties of MayonnaiseEnriched with Encapsulated Olive LeafPhenolic Extracts. J Foods, 9 (997): 1-12.
Janine Passos Lima da S and Dora B, 2012. Application of Oregano Essential Oil Against Salmonella Enteritidis in Mayonnaise Salad, International Journal of Food Science and Nutrition Engineering 2 (5): 70-75.
Lanciotti R, Gianatti A, patrignani F, belletti N, Guerzoni M. E and Gardini F, 2004. Use of natural aroma compounds to improve shelf life and safety of minimally processed fruits. Journal of food Science & Technology 15 (4): 201-208.
Milind P, Deepa K H, 2011. Clove:a champion spice,Science (Acceredited by NBA). International Journal of
Research in Ayurveda & Pharmacy 2 (1): 47-54