استفاده از اسانس ترخون در سس مایونز به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

2 گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

چکیده

هدف از انجام این تحقیق بررسی امکان استفاده از اسانس ترخون به عنوان یک گیاه معطر در تهیه سس مایونز جهت جایگزینی با آنتی­اکسیدان­های مصنوعی بود. اسانس برگ­های تازه ترخون به روش استخراج با آب توسط کلونجر استخراج و ترکیبات فرار آن با استفاده از کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شد. میزان فنول کل اسانس با استفاده از روش فولین- سیوکالتو اندازه­گیری و فعالیت آنتی­رادیکالی آن با استفاده از آزمون­های DPPH وABTS   در مقایسه با آنتی­اکسیدان مصنوعی BHT بررسی شد. اسانس ترخون در غلظت­های مختلف (500، 1000، 1500 و 2000 پی­پی­ام)  به سس اضافه و فعالیت آنتی­اکسیدانی آن در شرایط اکسیداسیون تسریع شده (دمایºC90) طی هفت روز، با مقایسه اعداد پراکسید، اسیدی و اسید تیوباربیتوریک با  100 و 200 پی­پی­ام BHT  مورد بررسی قرار گرفت. بیست ترکیب از اسانس ترخون با کروماتوگرافی گازی شناسایی شد. نتایج نشان داد که استراگول (39/83%)، ترانس-بتا­اسیمین (47/6%)، سیس-بتا­اسیمین (41/5%) و لیمونن (19/2%) ترکیبات عمده اسانس ترخون بودند. میزان کل ترکیبات فنولی معادل996/13میلی گرم گالیک اسید در هرگرم ماده خشک تعیین شد و در آزمون DPPH مقدارEC50 اسانس15/3میلی­گرم بر میلی­لیتر بدست آمد. آزمون  ABTSنشان داد که بیشترین فعالیت آنتی­رادیکالی مربوط به غلظت 2000 پی‌پی‌ام اسانس بود. آزمون‌های عدد پراکسید، اسیدی و تیوباربیوتیک اسید نشان دادند که اسانس ترخون در غلظت بالا می­تواند جایگزین آنتی­اکسیدان سنتزی در مایونز باشد. همچنین نتایج آزمون ارزیابی حسی نشان داد که غلظت­های مختلف اسانس اثر معناداری بر ویژگی­های ارگانولپتیکى مایونز نداشتند. براساس یافته­های این تحقیق، اسانس ترخون را می­توان به­عنوان یک آنتی­اکسیدان طبیعی جهت جلوگیری از اکسایش روغن و افزایش طول عمرنگهداری سس مایونز پیشنهاد داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the possibility of application of tarragon essential oil in mayonnaise as a natural additive

نویسندگان [English]

  • F Norouzi 1
  • M Hojjati 2
  • H Jooyandeh 2
  • H Barzgar 2
بی‌نام، 1386. سس مایونز و سس­های سالاد (استاندارد شماره 10136). مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. انتشارات مؤسسه استاندارد ایران. تهران.
جلیل­زاده ق، شمشیری ن و علی­اکبرلو ج، 1395، تأثیر نگهداری طولانی مدت اسانس ترخون (Artemisia dracunculus) بر ظرفیت آنتی اکسیدانی و LD50 آن. دو ماهنامه علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 32، 70-60.
حیدری وینیچه م، اعلمی م، کاشانی نژاد م و امیری عقدائی س س، 1393، بررسی قابلیت استفاده از ایزوله پروتئین سویا و صمغ کتیرا به عنوان جایگزین تخم مرغ در سس مایونز. نشریه فرآوری و نگهداری مواد غذایی، 6، 84-65.
زرگری علی، 1376، گیاهان دارویی. موسسه‌ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. تهران. جلد سوم، 111-101.
شاهین ر، نایب­زاده ک، علیزاده ل و محمدی ع، 1392، بررسی اثرات آنتی اکسیدانی توکوفرول درمقایسه با TBHQ بر روند اکسیداسیون روغن مایونز طی مدت زمان ماندگاری. مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، 8، 236-227.
شیرمحمدی م، آزادمرد دمیرچی ص، صوتی خیابانی م، زرین قلمی س و مرتضوی س ح، 1393، تاثیر افزودن پودر دانه بزرک بر برخی ویژگیهای فیزیکی- شیمیایی و حسی سس مایونز کم چرب. نشریه پژوهش­های صنایع غذایی، 42، 398-378.
ضابطیان حسینی ف، مرتضوی س ع، فضلی بزاز ب ص، کوچکی آ و بلوریان ش، 1389، بررسی اثر ضدمیکروبی عصاره آویشن باغی بر Salmonella enteritidise PT4 موجود در سس مایونز. نشریه پژوهش­های علوم و صنایع غذایی ایران، 6، 90-84.
میرغفوری س و رحیمی س، 1395، ارزیابی خواص فیزیکوشیمیایی، امولسیونی و رئولوژیکی سس مایونز حاوی شیر سویا و ژل آلوئه ورا. فصلنامه فناوری های نوین غذایی، 3، 83-73.
هاشمی ز، حجتی م و طاهانژاد م، 1393، بررسی اثر آنتی اکسیدانی اسانس گیاه درمنه (Artemisia sieberi) بر پایداری اکسایشی روغن مخصوص سرخ کردنی. نشریه فرآوری و نگهداری مواد غذایی، 6، 35-19.
Abou-Zaid AA, Abdelahafez A and Amer MM, 2015. Effect of basil leaves extracted Juice addition on mayonnaise and cake oxidative stability and their sensory sharacteristics. International Journal of Science and Research 4:1011- 1017.
Altunkaya A, Hedegaard RV, Harholt J, Brimer L, okmen V and Skibsted LH, 2013. Oxidative stability and chemical safety of mayonnaise enriched with grape seed extract. Food and Function 1647–1653.
American Oil Chemist’s Society, 1998. Offcial methods and recommended practices of the AOCS, American Oil Chemist’s Society. S Champaign, IL, New York.
Ayoughi F, Barzegar M, Sahari MA and Naghdibadi H, 2011.Chemical compositions of essential oils of Artemisia dracunculus L. and endemic Matricaria chamomilla L. and an evaluation of their antioxidative effects. Journal of Agricultural Science and Technology 29: 79-88.
Bett KL and Boylston TD, 1992. Effect of storage on roasted peanut quality. lipid oxidation in food. American Chemical Society 322-343.
Burits M, Asres k and Bukar F, 2001. The antioxidant activity of the essential oil of Artemisia afra, Artemisia abssinica and Juniperus procera. Phytotherapy Research 15: 103- 108.
Coupland JN and McClements D.J, 1996. Lipid oxidation in food emulsions. Trends in Food Science and Technology 7: 83–91.
Ezz El-Din Ibrahim M and Gaber El-Masry H, 2016. Phenolic content and antioxidant activity of cantaloupe (Cucumis melo var. cantalupensis) and food application. International Journal of Nutrition and Food Sciences 5: 16-24.
Frankel EN, Satue-Gracia T, Meyer AS and German JB, 2002. Oxidative stability of fish and algae oils containing long-chain polyunsaturated fatty acids in bulk and in oil in-water emulsions. Journal of Agricultural and Food Chemistry 50: 2094 - 2099.
Guillén MaD and Cabo N, 2002. Fourier transform infrared spectra data versus peroxide and anisidine values to determine oxidative stability of edible oils. Food Chemistry 77:503-510.
Jacobsen C, Meyer AS and Adler-Nissen J, 1999. Oxidation mechanisms in real food emulsions: oil-water partition coefficients of selected volatile off-flavor compounds in mayonnaise. Z Lebensm Unters F A 208: 317-327.
Karimi A, Hadian J, Farzaneh M and Khadivi-Khub A, 2015. Phenotypic diversity and volatile composition of Iranian Artemisia dracunculus. Industrial Crops and Products 65:315–323.
Kong JM, Chia LS, Goh NK, Chia TF, and Brouillard R, 2003. Analysis and biological activities of anthocyanins. Phytochemistry 64: 923–933.
Kordali S, Kotan R, Mavi A, Cakir A, Ala A and Yildirim A, 2005. Determination of the
chemical composition and antioxidant activity of the essential oil of Artemisia dracunculus and of the antifungal and antibacterial activities of Turkish Artemisia absinthium, A. dracunculus, Artemisiasantonicum and Artemisia spicigera essential oils. Journal of Agricultural and Food Chemistry 53: 9452-9458.
Kupongsak S and Manomaiwajee M, 2016. Oxidative stability of salad dressing with Spanish plum leaf extract. Journal of Food Measurement and Characterization 10: 201-209.
Kwon H, Ko JH and Shin HS, 2015. Evaluation of antioxidant activity and oxidative stability of Spice-added mayonnaise. Food Science and Biotechnology 24: 1285-1292.
Lagunes-Galvez L, Cuvelier ME, Ordonnaud C and Berset C, 2002. Oxidative stability of some mayonnaise formulations during storage and daylight irradiation. Journal of Food Lipids 9: 211–224.
Li CY, Kim H, Li H, Lee DC and Rhee HI, 2014. Antioxidative effect of purple corn extracts during storage of mayonnaise. Food chemistry 152: 592-596.
Maganha EG, Halmenschlager RC, Rosa RM, Henriques JA, Ramos AL and Saffi J, 2010. Pharmacological evidences for the extracts and secondary metabolites from plants of the genus Hibiscus. Food Chemistry 118: 1-10.
Mansouripour S, Mizani M, Moradi S and Alimi M, 2009. The influence of synergistic utilization of flake tragacanth and chitosan on the rheological properties of mayonnaise. Food Technology and Nutrition 8:44-51.
Niknia S, Razavi SMA, Koocheki A and Nayebzadeh K, 2011. The influence of application of basil seed and sage seed gums on the sensory properties and stability of mayonnaise. Food Processing and Preservation 2: 61-79.
Obolskiy D, Pischel I, Feistel B, Glotov N and Heinrich M, 2011. Artemisia dracunculus L. (Tarragon): A Critical Review of Its Traditional Use, Chemical Composition, Pharmacology, and Safety. Journal of Agricultural and Food Chemistry 3b: A-R.
Proestos C, Lytoudi K, Mavromelanidou OK, Zoumpoulakis P and Sinanoglou VJ, 2013. Antioxidant capacity of selected plant extracts and their essential oils. Antioxidant 2: 11-22.
Raeisi M, Tajik H, Razavi Roohani, SM, Maham M, Moradi M, Hajimohammadi B, Naghili H, Hashemi M and Mehdizadeh T, 2012. Essential oil of tarragon (Artemisia dracunculus) antibacterial activity on Staphylococcus aureus and Escherichia coli in culture media and Iranian white cheese. Iranian Journal of Microbiology 4(1): 30-34.
Rasmy NM, Hassan AA, Foda MI and El-Moghazy MM, 2012. Assessment of the antioxidant activity of sage (Salvia officinalis L.) extracts on the shelf life of mayonnaise. World Journal of Dairy and Food Sciences 7:28-40.
Sharafati Chaleshtori R, Rokni N, Razavilar V and Rafieian Kopaei M, 2013, The evaluation of the antibacterial and antioxidant activity of tarragon (Artemisia dracunculus L.) essential oil and its chemical composition. Jundishapur Journal Microbiology 6: 5-1.
Thomsen MK, Jacobsen C and Skibsted LH, 2000. Mechanism of initiation of oxidation mayonnaise enriched with fish oil as studied by electron spin resonance spectroscopy. European Food Research Technology 211:381-386.
Verma MK, Anand R, Chisti AM, Kitchlu S, Chandra S, Shawl AS and Khajuria RK, 2010. Essential oil composition of Artemisia dracunculus L (tarragon) growing in Kashmir-India. Journal of Essential Oil Bearing Plants 13: 331-335.
Vienne M, Braemer R, Paris, M and Couderc H, 1989. Chemotaxonomic Study of Cultivars of Artemisia dracunculus L.: ("French" and "Russian" Tarragon). Biochemical Systematics and Ecology 17(5): 373-374.
Zhang Z, Liao L, Moore J, Wu T and Wang Z, 2009. Antioxidant phenolic compounds from walnut kernels (Juglans regia L). Food Chemistry 113: 160-5.